กศน. ตำบลเซกา

ประวัติตำบล

 

คำขวัญตำบลเซกา

พระมูลเมืองคู่บ้าน   แหล่งสราญน้ำตกเจ็ดสี   ปลารสดี    น้ำสงครามน้ำใจงาม คนเซกา

สภาพทั่วไป

1. สภาพทั่วไป

                1.1  ประวัติความเป็นมา

ตำนานดั้งเดิมเล่าสืบต่อกันมาว่า เมื่อประมาณปี พ.ศ. 2400 ผู้เขียนไม่ปรากฏนามได้เขียนบนไม้ไผ่ไว้ว่ามี ทรายคำ (เนื้อทรายสีเหลืองทอง) ถูกนายพรานยิงบาดเจ็บวิ่งหนีโซเซมาจากบ้านพันห่าว ข้ามห้วยโด (เขตอำเภอบ้านแพง จังหวัดนครพนม) มาถึงบริเวณที่ราบลุ่มแห่งหนึ่งก็ไปไม่ไหว ล้มลงสิ้นชีพ ณ บริเวณแห่งนี้ บรรดาผู้คนที่ตามเนื้อทรายตัวนี้มา มาถึงก็ได้แล่เนื้อแบ่งกินครบถ้วนทุกคน ทั้งสาวแก่แม่ม่ายสร้างจินตนาการให้เกิดปาฏิหาริย์ว่า เนื้อทรายแม้เพียงตัวเดียว แต่ก็มีเนื้อแจกจ่ายกินกันจนกินไม่หมดเหลือทิ้ง จนนกกาบินมารุมกินเนื้อทรายที่เหลือจนบินไปเซไปที่บริเวณนี้จึงมีชื่อเรียก"เซกา”

                อีกตำนานหนึ่งเล่าว่า เมื่อประมาณปี พ.ศ. 2405 ได้มีผู้เฒ่าคนหนึ่งชื่อ "จันทรโคตร" อพยพมาจาก บ้านเซกาหาที่ทำกินใหม่ มาถึงที่แห่งหนึ่งเป็นที่ราบลุ่มอุดมสมบูรณ์ มีห้วยหนองแหล่งน้ำมากมาย จึงได้บอกข่าวกับญาติพี่น้อง ผู้คนทั้งหลายจึงได้อพยพกันมาอยู่บริเวณนี้ ผู้คนต่างก็เอาไซ (เครื่องมือจับปลาพื้นเมือง) ลงไปดักปลาในห้วยและเนื่องจาก ปลาในลำห้วยมีมากมาย ไม่ว่าใครก็ตามเอาไซลงไปดักปลา พอยกขึ้นมาก็มีปลาเต็มไปหมดจนขนปลาไปไม่ไหว ต้องทิ้งปลาไว้บนฝั่ง นกกาพากันบินมารุมกินปลาที่ชาวบ้านทิ้งไว้ คนจึงเรียกว่า "บ้านไซกา" ห้วยนั้นก็เรียกว่า"ห้วยไซกา" ต่อมาจึงเรียกเพี้ยนมาเป็น "เซกา" ดังที่ปรากฏในปัจจุบัน

                ข้อสันนิษฐานทางภูมิศาสตร์ คำว่า “เซ”เป็นคำพื้นเมืองอีสานหมายถึง ที่ที่มีน้ำชื้นแฉะ หรือที่รวมของน้ำ โดยสภาพพื้นที่ทางภูมิศาสตร์ของอำเภอส่วนใหญ่เป็นที่ราบลุ่ม ฝนตกชุกตามฤดูกาลมีแหล่งน้ำต่าง ๆ มากมายทั้งแม่น้ำ  ห้วย  หนอง  คลอง  บึง ปลามีมากจนเป็นที่กล่าวขวัญถึง และบริเวณนี้แต่เดิมเป็นป่าดงดิบ มีอีกาอยู่มากมาย จึงเรียกขานกันต่อมาว่า “เซกา” และเป็นที่น่าสังเกตว่าทั้งตำนานและข้อสันนิฐานทางภูมิศาสตร์ จะเกี่ยวข้องกัน 2 สิ่ง คือ กา และปลา โดยสภาพ ความเป็นจริงอันเป็นที่ยอมรับกันว่าพื้นที่ของอำเภอเซกา แต่ละแห่งมีปลาอุดมสมบูรณ์ โดยเฉพาะหน้าฝนปลาของอำเภอเซกานอกจากใช้บริโภคในพื้นที่แล้วยังส่งไปขายมนพื้นที่อื่นอีกด้วย ฉะนั้น ข้อความตามตำนานจึงน่าเชื่อถือว่ามีพื้นฐานจากความเป็นจริง คือ ปลามากในอดีตจึงมีอีกามาชุมนุนบินวนเวียนรอกินปลาตามแหล่งน้ำต่าง ๆ ที่บริเวณนี้ จังเรียกว่า  “เซกา”

 

 

อาณาเขตติดต่อ

ตั้งอยู่ห่างเขตอำเภอเมืองจังหวัดหนองคาย  ประมาณ  224  กิโลเมตร  โดยมีอาณาเขตดังนี้

                                 ทิศเหนือ     จด     พื้นที่ตำบลน้ำจั้น อำเภอเซกา

                                 ทิศใต้         จด     พื้นที่ตำบลเซกา อำเภอเซกา

                                 ทิศตะวันออก จด พื้นที่ตำบลโพธิ์หมากแข้ง อำเภอบึงโขงหลง

                          ทิศตะวันตก   จด  พื้นที่ตำบลหนองทุ่ม ,ตำบลป่งไฮ  อำเภอเซกา

 

เขตการปกครอง  23   หมู่บ้าน   ดังนี้ 

หมู่ที่ 1  บ้านเซกา                  หมู่ที่ 2 บ้านห้วยคอม                   หมู่ที่ 3 บ้านโนนสูง          

หมู่ที่ 4 บ้านห้วยผักขะ            หมู่ที่ 5 บ้านนางัว                         หมู่ที่ 6 บ้านโนนเหมือนแอ่                     หมู่ที่ 7 บ้านศรีพนา                 หมู่ที่ 8 สายปัญญา                      หมู่ที่ 9   บ้านห้วยเรือ        

หมู่ที่10 บ้านเซกาใต้              หมู่ที่11 บ้านดงไร่                        หมู่ที่12 บ้านสุขสมบูรณ์   

          หมู่ที่13บ้านไทยเสรี               หมู่ที่14 บ้านเซกาเหนือ                 หมู่ที่15 บ้านโคกพิทักษ์    

         หมู่ที่16 บ้านศรีพนาเหนือ       หมู่ที่17  บ้านทรัพย์วังทอง              หมู่ที่18 บ้านพัฒนาพิบาล 

       หมู่ที่19 บ้านสายปัญญาเหนือ   หมู่ที่20 บ้านเทพมงคล              หมู่ที่21 บ้านโนนสูงเหนือ              

                หมู่ที่22 บ้านห้วยผักขะเหนือ           หมู่ที่23 บ้านอุดมทรัพย์

 

จำนวนประชากร

ตำบลเซกามีประชากรรวมทั้งสิ้น                   17,861                  คน

ประชากรชาย                                    8,978                   คน

                                ประชากรหญิง                                   8,883                   คน

                            จำนวนครัวเรือน                                4,456  ครัวเรือน

                            พื้นที่                                             138.10  ตารางกิโลเมตร 

 

 

ด้านการศึกษา

                สถานศึกษาในเขตพื้นที่ตำบลเซกา  ประกอบด้วย                      

-  โรงเรียนประถมศึกษา                                  9                    แห่ง 

-  โรงเรียนมัธยมศึกษา                                        3           แห่ง

-  โรงเรียนอาชีวศึกษา                                         -            แห่ง

-  โรงเรียน/ สถาบันชั้นสูง                                 -            แห่ง

-  ที่อ่านหนังสือพิมพ์ประจำหมู่บ้าน              22           แห่ง

-  ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก                                            6           แห่ง

- ศูนย์การเรียนชุมชน                                       2          แห่ง

ด้านอาชีพ

        อาชีพหลัก คือ การทำนา การทำสวนยางพารา ทำไร่มันสำประหลัง

                   อาชีพรอง คือ  รับจ้างทั่วไป

                    อาชีพเสริม คือ กลุ่มอาชีพต่างๆ  เช่น  กลุ่มแม่บ้านท่อผ้า  กลุ่มสมุนไพร กลุ่มทอผ้า 

  กลุ่มปุ๋ยชีวภาพ เป็นต้น

             สินค้าหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์

-                   สมุนไพร     

 

 

 

 ด้านแหล่งท่องเที่ยว

1.             วัดพระมูลเมือง (วัดดงไร่)          4. ศาลา 8 เหลี่ยมอ่างกะซะ       

2.              ห้วยฮี้                                     5. ห้วยก้านเหลือง             

3.             ห้วยลึก

ด้านสาธารณสุข

- โรงพยาบาลขนาด 30 เตียง   1  แห่ง

-  อัตราการมีและใช้ส้วมราดน้ำ  ร้อยละ   100

-  มีการจัดตั้ง  อ.ส.ม.  ทุกหมู่บ้าน

ด้านศาสนาและศิลปวัฒนธรรม

ประชาชนอำเภอเซกาส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ

มีสถาบันหรือองค์กรทางศาสนา และศิลปวัฒนธรรมขนบธรรมเนียมประเพณีที่สำคัญ   ดังนี้

 1)  วัด, ที่พักสงฆ์                               จำนวน    23      แห่ง

 2)  ศาลเจ้า                                        จำนวน    12      แห่ง

 3)  ประเพณี

- ประเพณีวันขึ้นปีใหม่                  ประมาณเดือน  1

- ประเพณีบุญมหาชาติ                  ประมาณเดือน  4

- ประเพณีสงกรานต์                      ประมาณเดือน  5

- ประเพณีแห่เทียนเข้าพรรษา      ประมาณเดือน  8

- ประเพณีออกพรรษา                    ประมาณเดือน  11

- ประเพณีลอยกระทง                    ประมาณเดือน  12